• Koagülasyon nedir?
• Pıhtı oluşumudur;
• Örneğin, kanın pıhtılaşması.
• Koagülasyon; kandaki birçok protein veya koagülasyon faktörünün kimyasal reaksiyonu sonucu fibrin formasyonu ile sonuçlanan bir mekanizmadır.
• Damar hasarından sonra kanamanın durabilmesi için gerçekleşen normal pıhtılaşma sürecine HEMOSTAZ denir.
• Pıhtılaşma sürecinin patolojik sürece girmesine TROMBOZ denir.
HEMATOLOJİ LABORATUVARINDA ÇALIŞILAN KOAGÜLASYON TESTLERİ
1. (aPTT) Aktive Parsiyel Tromboplastin Time
2. (PT) Protrombin Time
3. Fibrinojen
4. D-Dımer
5. Von Willebrand Faktör
6. Faktör-VIII
7. Faktör-IX
8. Faktör-XI
9 - Protein S
10- Protein C
11- Antithrombin III
12- APC(ProteinC Global)
13- Lupus Antikoagulanı
14- Trombin Zamanı
15-Reptilaz (Batroxobin)Z.
Aktive Parsiyel Tromboplastin Time (aPTT)
Bu test kontakt faktörlerinin aktivasyonu sonrası plazmanın pıhtılaşma süresini ölçer.
Test sitratlı kandan elde edilmiş trombositten plazma, kalsiyum klorür aPTT ayıracı kullanılarak yapılan ölçümdür.
Kullanılan yöntem, alet ve ayıraçlara bağlı olarak referans aralığı 28-40 saniye arasındadır
•Normal Deger: 21-36 sn
PROTROMBİN ZAMANI (PT)
Test optimal konsantrasyonlarda doku tromboplastini varlığında plazmanın pıhtılaşma süresini ölçer
Değişik kaynaklı tromboplastinlerin aktivitelerinin farklılığından kaynaklanan farklı sonuçları ve değişik değerlendirme sistemlerinin yarattığı karışıklıkları ortadan kaldırmak, özellikle antikoagülan tedavide belirli standardı yakalamak için INR (uluslar arası normalleştirme oranı) kullanılmaktadır.
INR=(Hasta PTZ/Normal PTZ)ısı
• Normal Deger: 10,5-14,5 sn 70-130% 0,8-1,2 INR
Ekli dosyayı görüntüle 7
FİBRİNOJEN ÖLÇÜMÜ
• Fibrinojen ölçümü “Clauss pıhtılaşma metodu” ile yapılmaktadır.
• Prensibi şöyledir; fazla trombin varlığında, dilüe olmuş plazmanın pıhtılaşma zamanı doğrudan plazmadaki fibrinojen seviyesine bağlıdır.
• Normalde 8-25 saniyede pıhtılaşma olmalıdır.
• Buna göre sağlıklı bireylerdeki normal değerler 200-400 mg/dL’dir.
D-Dimer
D-dimer çapraz bağlı fibrinde plazminin aktivasyonu sonucu yapılır.
D-dimer fibrinojen veya FDP(fibrin parçalanma ürünleri)´ı etkileyen plazmin ile oluşmaz. Bundan dolayı fibrin için spesifiktir.
D-dimerın varlığı hem trombin oluşumunu hem de plazmin oluşumunu teyit eder.
ÖRNEK ALIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
• Örneğin kısmen pıhtılaşmasına yol açacak şekilde yanlış toplanması; pıhtılaşma sürelerinin kısalmasına neden olabilir.
• Tüpün fazla veya az doldurulması, yüksek hematokrit; plazma ile antikoagülan arasında oranın bozulmasına yol açar
• Uygun olmayan antikoagülan kullanımı
• Heparin ile bulaşmış bir ven hattından (kateter) örnek alınması (aPTT veTT uzar)
• Örnek analizinde aşırı gecikme
• Doğru olmayan pipet kullanımı
• Cihaz malfonksiyonu
• Yanlış kalibrasyon sıcaklığı
• Reaktiflerin hazırlanmasında ve saklanmasındaki hatalar